Verndarsvæði í byggð
á Ísafirði
Neðstikaupstaður og gamli bærinn á Skutulsfjarðareyri
Um verkefnið
Neðstikaupstaður og gamli bærinn á Skutulsfjarðareyri búa yfir einstöku svipmóti og menningarsögu og falla vel að markmiðum laga um verndarsvæði í byggð, sem eru að stuðla að vernd og varðveislu byggðar sem hefur sögulegt gildi.
Ísafjarðarbær fékk styrk úr húsafriðunarsjóði til að vinna tillögu til mennta- og menningarmálaráðherra um að Neðstikaupstaður og gamli bærinn verði gerð að verndarsvæði í byggð á grundvelli nýlegra laga um verndarsvæði í byggð nr. 87/2015. Verndarsvæði í byggð er skilgreint í lögunum sem „afmörkuð byggð með varðveislugildi sem nýtur verndar samkvæmt ákvörðun mennta- og menningarmálaráðherra á grundvelli laga þessara". Afmörkun svæðisins sem um ræðir sést með bláu á myndinni hér til hliðar.
Til að vinna að framangreindri tillögugerð skipaði sveitarfélagið stýrihóp og fékk ráðgjafarfyrirtækið Alta sér til aðstoðar. Í stýrihópnum sitja fulltrúar Ísafjarðarbæjar og Byggðasafns Vestfjarða og vinnur hópurinn í samráði við Minjastofnun Íslands.
Í verkefninu felst að meta varðveislugildi byggðarinnar, móta sýn og útbúa skilmála um verndun til að viðhalda og styrkja einkenni byggðar og staðaranda svæðisins í samræmi við Leiðbeiningar Minjastofnunar um mótun tillögu að verndarsvæði í byggð. Það verði gert undir leiðsögn stýrihóps og í samráði við hagsmunaaðila, á grundvelli leiðbeininga Minjastofnunar.
Verkefnið felst í að vinna tillögu að verndarsvæði ásamt greinargerð þar sem færð eru rök fyrir tillögunni í samræmi við leiðbeiningar Minjastofnunar Íslands. Þessi vefur er kynningarvefur um verkefnið og framgang þess.
Hér á vef Minjastofnunar má finna gagnlegt efni sem tengist verndarsvæðum í byggð.
Auglýsing tillögu að verndarsvæði í byggð
Bæjarstjórn Ísafjarðarbæjar auglýstil tillöguna að verndarsvæði í byggð fyrir gamla bæinn á Skutulsfjarðareyri og Neðstakaupstað formlega frá 25. ágúst til 7. október 2022, í samræmi við 5. gr. laga um verndarsvæði í byggð nr. 87/2015.
Hér má finna tillöguna.
Húsakönnunin er mikilvæg forsenda í vinnu við mótun tillögu að verndarsvæði í byggð. Bragi Bergsson, sagnfræðingur, ritstýrði uppfærslu húsakönnunar með varðveislumati fyrir svæðið, en í vinnunni við gerð hennar tóku þátt Jóna Símonía Bjarnadóttir, Helga Þuríður Magnúsdóttir, Guðfinna M. Hreiðarsdóttir og Elísabet Gunnarsdóttir.
Hér má finna húsakönnunina.
Umsjón og ráðgjöf
Verkefnið er unnið í umsjón stýrihóps þar sem í eru m.a. fulltrúar Ísafjarðarbæjar og Byggðasafns Vestfjarða.
Fulltrúar í stýrihópi eru:
Axel Rodriquez Överby, sviðsstjóri umhverfis- og eignasviðs
Helga Þuríður Magnúsdóttir, verkefnastjóri
Jóna Símonía Bjarnadóttir, forstöðumaður Byggðasafns Vestfjarða.
Bragi Bergson, sagnfræðingur, ritstýrði húsakönnun fyrir svæðið.
Ráðgjafarfyrirtækið Alta sér um tillögugerð og verkefnisstjórn.